Tiểu sử của Nguyễn Phúc Miên Hoành 阮福绵宏

Nguyễn Phúc Miên Hoành 阮福绵宏
Nguyễn Phúc Thự (阮福曙)

Vĩnh Tường Quận Vương 永祥郡王

Hoàng tử Miên Hoành sinh ngày 22 tháng 5 (âm lịch) năm Tân Mùi (1811), là con trai thứ 5 của vua Minh Mạng, mẹ là Nhất giai Hiền phi Ngô Thị Chính[2]. Ông là người con thứ hai của bà Hiền phi. Miên Hoành ban đầu có tên là Thự (曙), năm Minh Mạng thứ 4 (1823) được đổi thành Miên Hoành (绵宏) cho hợp với bài thơ Đế hệ thi của Minh Mạng[3]. Khi ông còn trẻ đã ham thích học tập, đến tuổi ra ở phủ riêng thì tinh thông kinh sử[1][2]. Sử cũ ghi lại, hoàng tử Miên Hoành tính vốn hiếu hữu, hiền lành, hoà thuận, cẩn thận, trung hậu và biết giữ phép tắc, rất được vua cha yêu quý[

 

Ngày tháng năm sinh / năm mất :

12 tháng 7 năm 1811 / 23 tháng 11 năm 1835

Nơi an táng :

Kim Ngọc

Thân mẫu / Thân phụ :

Ngô Thị Chính / Ngài Nguyễn Phúc Đảm 阮 福 膽 (1791 - 1841)

Tháng 5 (âm lịch) năm thứ 4 (1823), ông cùng 4 hoàng tử khác (Miên TôngMiên ĐịnhMiên NghiMiên Áo) được vua cha ban thưởng mỗi người 1 lạng vàng, 20 lạng bạc[5]. Tháng giêng năm sau (1824), cả 5 hoàng tử lớn được định lương bổng mỗi năm 800 quan tiền và 600 phương gạo, nhỉnh hơn đãi ngộ của các hoàng tử bé tuổi hơn (từ Miên Thần trở xuống)[6]. Khi văn thần Trịnh Hoài Đức mất (1825), ông thay mặt vua đến nhà ông Đức dự tang và tế rượu[7].

Năm thứ 11 (1830), Miên Hoành được phong làm Vĩnh Tường công (永祥公), cùng 4 hoàng tử Miên TôngMiên ĐịnhMiên NghiMiên Áo đều được phong tước Công[8]. Phủ đệ của ông ngày nay thuộc phường Gia Hội, thành phố Huế, khuôn viên rộng 700m².

Cũng trong năm đó, một ngày trước lễ Đại khánh tứ tuần của vua (mừng vua thọ 40 tuổi), thân công Miên Hoành cùng các thân công Miên ĐịnhMiên NghiMiên Áo chia nhau đến làm lễ tế cáo ở các miếu và điện Phụng Tiên[9]. Hôm sau lễ Đại khánh, vua sai Miên Định, Miên Hoành chia nhau đi khoản đãi các cụ già 80 tuổi trở lên[10]. Năm sau (1831), vì trong kinh kỳ ít mưa, vua thân hành ăn chay thì trời giáng mưa xuống. Vua mừng, sai Miên Hoành đem hương và lụa đến đền Long vương làm lễ tạ ơn[11].

Khoảng tháng 8 (âm lịch) năm 1833, tướng Phan Văn Thúy qua đời, Miên Hoành được vua cha cử đi làm lễ ban rượu tế cho ông Thúy và lập đàn ở sông Hương[12].

Tháng 4 (âm lịch) năm 1834, vua Minh Mạng đi tuần du tỉnh Quảng Trị, Miên Hoành được đi theo xa giá. Khi nhà vua ngự vào hành cung, sai Miên Hoành hỏi tuổi các cụ già, có năm người hơn 100 tuổi[13]. Vua mừng, sai ban ngân tiền Phi long hạng lớn 5 đồng cho những người 100 tuổi trở lên, 4 đồng cho những người 90 tuổi trở lên, 3 đồng cho những người 80 tuổi trở lên, 2 đồng cho những người 70 tuổi trở lên. Duy người 107 tuổi được đặc cách ban cho 1 đồng kim tiền Phi long hạng lớn[13].

Mùa hạ tháng 5 (âm lịch) năm 1835, Miên Hoành thay mặt vua cha đi cày tịch điền[14]. Ngày 1 tháng 7 âm lịch cùng năm, theo lệ là đích thân vua làm lễ tế Thu hưởng ở Thái miếu, nhưng gặp lúc mưa lụt nên sai Miên Hoành đến lễ[15].

Từ khi Miên Hoành mắc bệnh, vua ban cho sâmquế vốn là đồ vua dùng, sai ngự y tìm nhiều cách điều trị, nhưng vẫn không có công hiệu. Những ngày cuối đời của hoàng tử, vua thường đến tận nơi thăm nom, dỗ bảo ôn tồn, ngày ngày ban cho vàng ngọc để ông vui[4]. Đến ngày 4 tháng 10 (âm lịch) năm Ất Mùi (1835), thân công Miên Hoành qua đời khi mới 25 tuổi[2]. Minh Mạng rất đau xót, nghỉ chầu 5 ngày, truy tặng cho người con trai bạc mệnh của mình làm Vĩnh Tường Quận vương (永祥郡王), ban thụy là Trang Mục (莊穆), cho tế một tuần[1]Thống chế Tôn Thất Bằng được sai trông nom tang lễ[4].

Con trai, con gái và các thất thiếp của ông đều được cấp lương gấp đôi, các con trai đợi đến đủ tuổi cũng sẽ phong tước cho[4]. Từ thuộc lại đến bà vú trong phủ, đầy tớ trai gái đều được hằng tháng cho tiền và gạo[4]. Đây là một đặc ân mà hiếm hoàng tử nào có được.

Mộ của quận vương Miên Hoành được táng tại xã Kim Ngọc[4] (nay thuộc xã Hương Thọ, thành phố Huế). Ngày an táng, vua lại cho nghỉ chầu 1 ngày, cho 2 tuần tế. Phủ thờ của ông được dựng ở xã Vạn Xuân, huyện Hương Trà, sau dời về ấp Đông Trì, nay thuộc phường Gia Hội, Huế